Badanie EEG/QEEG
Czy wiesz, że…
…przepływ ładunków elektrycznych odgrywa kluczową rolę w pracy mózgu?
Niewielka część tego prądu „przebija” się przez warstwy chroniące mózg i łącząc się na skórze głowy daje w sumie elektryczne zero. Jednak umieszczając na głowie odpowiednie elektrody możemy owe prądy zmierzyć, a nawet zobaczyć kształt tworzonych przez nie fal. Takie badanie nazywamy EEG (elektroencefalografią).
Badanie EEG jest podstawową metodą
wykrywania obecności ogniska padaczkorodnego!
W badaniu EEG istotny jest nie tylko kształt fal, ale także ich częstotliwość. Analiza ilościowa EEG, uwzględniająca częstotliwość fal, nazywana jest QEEG.
Mapy QEEG pozwalają zlokalizować obszary nieprawidłowej czynności bioelektrycznej mózgu. Przyczyny ich powstania mogą być różne (obszar spóźnionej mielinizacji, uszkodzenie mózgu, ognisko padaczkorodne, itp.), ale skutek ten sam – gorsze funkcjonowanie dziecka lub osoby dorosłej.
Badanie QEEG pozwala wykryć przyczynę takich zaburzeń, jak:
- Deficyty koncentracji,
- Zaburzenia emocjonalne (w tym lęki, zachowania agresywne, itp.),
- Zaburzenia ze spektrum autyzmu,
- Zaburzenia rozwoju mowy,
- Trudności w nauce (dysleksja, dyskalkulia, trudności z nauką czytania),
- Depresja,
- Zaburzenia snu,
- I wiele innych.
Badanie EEG/QEEG stanowi istotną pomoc w rozpoznaniu przyczyn bólów głowy, moczenia nocnego, zaników pamięci, niektórych zaburzeń psychiatrycznych.
Po co badać czynność bioelektryczną mózgu?
Badanie EEG/QEEG przeprowadza się w celu wykrycia przyczyn zaburzeń i wybrania najwłaściwszej ścieżki terapeutycznej (tego typu badanie powinno także poprzedzać każdą serię terapii EEG-biofeedback). Wynik badania pozwala na wystawienie opinii specjalistycznych, m.in. dostosowujących wymogi szkolne do potrzeb i możliwości ucznia.
W naszym Ośrodku badania EEG/QEEG wykonuje i interpretuje
dr Paweł Borkowski, autor Atlasu EEG i QEEG.
Jak się przygotować do badania?
Nie ma potrzeby specjalnego przygotowania się do badania EEG i QEEG. Należy zjeść normalny posiłek oraz przyjąć leki, jeśli takie są zalecone. Natomiast nie zaleca się mycia głowy w dniu badania przed badaniem (substancje zapachowe zawarte w szamponach często utrudniają kontakt elektrod ze skórą).
Czasami zachodzi konieczność wykonania badania w stanie senności lub we śnie. Wskazaniem do tego typu badania jest podejrzenie obecności pewnych typów padaczek. Wtedy zaleca się skrócić sen nocny, aby w trakcie badania senność wystąpiła. W większości przypadków nie ma potrzeby zaśnięcia podczas badania. Stan senności jest wystarczającą próbą prowokacyjną wywołującą grafoelementy padaczkokształtne. Badanie we śnie jest także zalecane w przypadku dzieci bardzo małych i niewspółpracujących.
Czy mojemu dziecku uda się podłączyć elektrody do badania?
Jest to pytanie, które najczęściej nurtuje rodziców. Przede wszystkim nie należy się badania bać. Zapis będzie wykonywany w maksymalnie przyjaznej atmosferze. W naszym ośrodku przed badaniem często wyświetlamy dzieciom bajki, aby zminimalizować stres mogący wystąpić podczas podłączania elektrod. Można wziąć na badanie ulubioną bajkę dziecka. Znakiem naszych czasów są też smartfony, które wręczone przez rodziców często działają na ich dzieci niezwykle uspokajająco 🙂
Gdzie w Polsce można zrobić profesjonalne badanie EEG/QEEG? Przewodnik
Oczywiście najlepiej na badanie przyjechać do jednego z ośrodków zaprzyjaźnionych z PrymusEEG. Gwarantujemy pełen profesjonalizm. Działamy jednak głównie na Śląsku i w jego okolicach, a to czasem może być za daleko. A może w Twoim mieście, Szanowny Czytelniku, jest ośrodek elektroencefalograficzny? Jak rozpoznać, czy wykonywane w nim badania są profesjonalne? Jakie powinny być komponenty rzetelnie wykonanego badania?
Przedstawiam Ci, Szanowny Czytelniku, przewodnik po wszystkich rodzajach wykonywanych współcześnie badań elektroencefalograficznych, od najpełniejszej diagnostyki EEG/QEEG, aż po wykonywane jedną elektrodą mapowanie QEEG. Mam nadzieję, że ten przegląd pozwoli Ci wybrać najwłaściwszy rodzaj usługi.
Badanie EEG/QEEG – jest to obecnie najpełniejszy rodzaj badania elektroencefalograficznego. Przedstawione zostaną trzy najważniejsze jego cechy. Zwróć uwagę, Szanowny Czytelniku, czy w ośrodku diagnostycznym, który wybrałeś, one występują.
1.Prawidłowo wykonane badanie EEG/QEEG musi być rejestrowane jednocześnie z 19 elektrod (w przypadku bardzo małych dzieci liczba elektrod może być mniejsza), rozmieszczonych w standardzie 10–20. Udając się na badanie EEG/QEEG, zapytaj obsługę, czy będzie ono właśnie tak rejestrowane.
Rysunek 1. Prawidłowo wykonane badanie EEG/QEEG musi być rejestrowane jednocześnie z 19 elektrod
2.Prawidłowo wykonane badanie EEG/QEEG powinno zawierać próby oczu otwartych, zamkniętych, fotostymulację i hiperwentylację. Nie wszystkie z wymienionych prób można wykonać. Na przykład przeciwwskazaniem do fotostymulacji (próba z migającym światłem) jest jaskra. Hiperwentylacji nie wykonujemy u osób z chorym sercem. Niektóre dzieci nie chcą zamykać oczu. Jednak powinna istnieć możliwość wykonania takich prób. Dobrze jest, jeśli w ośrodku można wykonać jednoczesną video rejestrację badania (VideoEEG) oraz badanie we śnie.
3.Opis badania EEG/QEEG powinien zawierać interpretację EEG, czyli wnioski wynikające z analizy tzw. „surowego” zapisu. Jest to najwartościowsza część opisu badania dla lekarzy, gdyż m.in. informuje o występowaniu, bądź nie, aktywnych ognisk padaczkowych. Stąd też bierze się pierwszy człon nazwy EEG/QEEG, gdyż sugeruje, że badanie zawiera jakościowy opis zapisu EEG.
Rysunek 2. Interpretacja EEG, czyli podstawowa część opisu badania EEG/QEEG. Z lewej opis w standardzie elektroencefalograficznym, z prawej próbka zapisu EEG
Drugi człon nazwy EEG/QEEG wskazuje, że opis badania będzie zawierał interpretację map QEEG, czyli ilościową interpretację zapisu. Ta część opisu jest najwartościowsza dla terapeutów, gdyż naprowadza na trop przyczyn występujących deficytów i podpowiada najwłaściwszą ścieżkę terapeutyczną.
Rysunek 3. Interpretacja QEEG, czyli wnioski wynikające z mapowania. Z lewej opis QEEG wraz z zaleceniami terapeutycznymi, z prawej część map QEEG
Dobre ośrodki diagnostyczne rozszerzają także badanie EEG/QEEG o diagnostykę EKG, najczęściej wykonywaną z odprowadzeń kończynowych.
Badanie EEG – obecnie najczęściej wykonywany rodzaj badania elektroencefalograficznego w Polsce. Jak już napisałem wcześniej, jest niezastąpiony w diagnozowaniu ognisk padaczkowych. Najczęściej spotykany w szpitalach. Podczas prowadzonych przeze mnie szkoleń słyszę nierzadko od elektroencefalografistów, że sztuka interpretacji EEG zdegradowała się do oceny: zarejestrowano napad padaczkowy, czy nie. Czasem w opisie badania można jeszcze spotkać uwagi na temat zmian uogólnionych. Natomiast najczęściej brakuje informacji o zmianach ogniskowych, które w samym EEG są trudne do zauważenia. Dlatego, wraz z firmą Elmiko, staramy się spopularyzować wykonywanie badania EEG wraz z obrazowaniem QEEG. Pamiętaj: EEG to część opisanego wyżej badania EEG/QEEG. Prawdopodobnie najważniejsza, ale jednak tylko część. Oczywiście EEG wykonuje się rejestrując sygnał jednocześnie z 19 elektrod.
Badanie QEEG – niektóre ośrodki zajmujące się neuroterapią oferują jedynie opis mapowania QEEG. Wynika to z faktu, że interpretacja grafoelementów EEG jest sztuką dosyć trudną i wymaga sporego doświadczenia. Według mnie diagnostyka QEEG nie uwzględniająca zapisu EEG jest narażona na sporo poważnych błędów. Wymienię jedynie dwa. Pierwszy i najpoważniejszy z nich jest taki, że mapy QEEG nie pozwalają na rozpoznanie ognisk padaczkowych. Na rysunku 4 widzimy przykład: mapy QEEG 9-letniego chłopca mieszczą się w granicach normy, tymczasem zapis EEG pokazuje wielokrotne wyładowania, dzięki którym rozpoznano u chłopca padaczkę absencje.
Rysunek 4. Z lewej mapy QEEG zapisu 9-letniego chłopca (w granicach normy), z prawej fragment tego samego zapisu EEG z czynnością napadową.
Drugi z poważnych błędów, na które narażona jest diagnostyka QEEG pozbawiona interpretacji EEG, wiąże się z możliwością błędnego rozpoznania ognisk czynności wolnych. Na rysunku 5 widać ognisko czynności delta w okolicy skroniowej lewej. Takie ognisko może zostać zinterpretowane jako oznaka uszkodzenia kory mózgowej. Tymczasem analiza EEG ujawnia, że jest to tzw. artefakt z tętna – elektroda została umiejscowiona nad tętnicą i porusza się w rytm bicia serca.
Rysunek 5. Z lewej mapy QEEG z ogniskiem czynności delta 1–2 Hz w okolicy środkowo-skroniowej lewej, z prawej zapis EEG, który ujawnia, że jest to artefakt z tętna
Niektóre ośrodki neuroterapeutyczne posiadają w swojej ofercie bazy normatywne QEEG. Ich zaletą jest to, że korzystanie z tychże baz jest bardzo łatwe. W tym przypadku interpretacja map QEEG nie wymaga żadnego doświadczenia elektroencefalograficznego, gdyż wynik automatycznie podaje oprogramowanie. Pozwolisz, Czytelniku, że nie będę się wgłębiał w ten temat, gdyż z wieloma ośrodkami, które korzystają z baz normatywnych, znam się osobiście. Zaznaczę jedynie, że od lat odradzam im korzystania z tych baz.
Mapowanie QEEG wykonane jedną elektrodą – są także ośrodki neuroterapii, w których mapowanie QEEG wykonuje się przykładając jedną lub dwie elektrody w kolejnych lokalizacjach głowy. Wartość diagnostyczna takich badań jest najmniejsza. Warto jednak podkreślić, że w ręku doświadczonego neuroterapeuty może to być przydatne narzędzie, szczególnie przy sporządzaniu map asymetrii.
Mam nadzieję, że przedstawiony przewodnik pozwoli Ci, Szanowny Czytelniku, zorientować się w mnogości ofert elektroencefalograficznych. Chcę wyraźnie zaznaczyć, że napisałem go w celu uporządkowania propozycji rynku. Nie chcę krytykować ani żadnego ośrodka, ani kogokolwiek, kto w ten czy inny sposób próbuje pomóc osobom potrzebującym. Wydaje mi się, że uczciwe jest, aby informować klientów, czy dany ośrodek oferuje pełną diagnostykę elektroencefalograficzną, czy niepełną.
Przy tym jeszcze raz zachęcam do skorzystania z oferty Ośrodka Diagnostyczno-Badawczego PrymusEEG. Śmiało mogę napisać, że wyznaczamy trendy elektroencefalografii. Przykładowy opis badania EEG/QEEG znajduje się tutaj: Opis badania przykład (dane fikcyjne).
Kalendarz na najbliższy miesiąc, czyli gdzie i kiedy w najbliższym czasie można zrobić badanie?
W celu umówienia się na badania, proszę dzwonić pod następujące numery telefonów:
Bytom, Zespół Ogólnokształcących Szkół Społecznych, tel. 608-112-044
Chrzanów, Centrum Terapii „Mały Książę”, tel. 668-476-421
Częstochowa, Centrum Neurologopedyczne Grammatical, tel. 500-750-023
Częstochowa, Poradnia Agathum, tel. 787-484-983
Dąbrowa Górnicza, Stowarzyszenie Otwarte Serca, tel. 32 261-91-44
Łódź, Centrum Medyczne JuniorMed, tel. 604-644-444
Mikołów, Wyry, tel. 730-660-444
Radomsko, Stowarzyszenie Koniczynka, tel. 44 787-10-26
Rawa Mazowiecka, Gabinet Biofeedback, tel. 883-32-07-40
Cennik
Cena badania jest uzależniona od jego rodzaju i ośrodka, w którym jest wykonywane. Najczęściej jest to: 150 zł za badanie EEG i od 200 do 220 zł za badanie EEG/QEEG (możliwość płatności kartą).
W okresach promocyjnych koszt badania może być nawet o 50 zł niższy! Sprawdź, jakie aktualnie są promocje!
Zapraszamy do skorzystania z naszej oferty!
Autor: Paweł Borkowski
Powyższy tekst można kopiować i używać wedle swojego upodobania, przy czym byłoby mi miło, gdyby został podany autor artykułu lub chociaż strona internetowa, z której tekst pochodzi 🙂